گزارش كارآموزي بررسی نرم افزار،سخت افزار در شركت كامپيوتري

دسته بندي : فنی و مهندسی » کامپیوتر و IT
گزارش كارآموزي بررسي نرم افزار،سخت افزار در شركت كامپيوتري در 44 صفحه ورد قابل ويرايش

مقدمه

واحد کارآموزي يکي از مهمترين واحدهاي درسي است که دانشجويان ملزم به گذراندن اين واحد مي باشند. اين دوره از اهميت زيادي برخوردار مي باشد وزماني مشخص مي گردد که دانشجويان فارغ التحصيل از دانشگاهها ازلحاظ کار عملي وبکارگيري آموخته هاي تئوري خود درعمل ناتوانند.

همچنين اين دوره جهت آشنايي با محيط کار وفضاي حاکم برآن نيزمفيد مي باشد. لذا اينجانب بنا به رشته تحصيلي خود در يکي از شرکتهاي رايانه اي شروع به انجام فعاليت کردم.

اين شرکت نزديک به پنج يا شش سال است که فعاليت خود را آغازکرده است.ازجمله فعاليتهاي اين شرکت درزمينه هاي نرم افزار، سخت افزار، فروش انواع کامپيوتر، وسائل جانبي، تعميرانواع کامپيوتروغيره ميباشد.

دراين گزارش کار به بحث در مورد منابع تغذيه که شامل ساختارمنبع تغذيه وعيب يابي آن وچند مطلب ديگر مي باشد مي پردازيم.

يکي از پر استفاده ترين لوازم برقي و با پيچيده ترين سيستمها کامپيوتر مي باشد، تاريخچه کامپيوتر به شکل حرفه اي آن به 20 سال پيش تا به حال بر ميگردد. قطعات کامپيوتر شامل مانيتور،کي برد، Case ، مادر برد و ... مي باشد. که يکي از مهمترين اين قطعات Case مي باشد.

Case به تنهايي فقط وظيفه نگهداري قطعات با استاندارد مکاني تعيين شده و خنک کردن قطعات و جدا کردن آنها (قطعات حساس) را از محيط اطراف بر عهده دارد. Case يک قسمت بسيار مهم در خود دارد که کار آن تبديل برق و رساندن آن به ولتاژهاي پايين درحد نياز و استفاده اجزاء داخل Case وقطعات درارتباط با Case
مي باشد.

نام اين قسمت بهتر است بگويم اين قطعه Power يا منبع تغذيه مي باشد. Power نقش بسيار مهم در حفظ قطعات و بالا بردن عمر مفيد آنها دارد. و اين موضوع سبب مي شود که يکي از مهمترين قطعات سيستم به شمار آيد و انتخاب Case خوب را مهم مي سازد. Power چند نوع دارد که معروفترين آنها مدلهاي AT وATX مي باشد باتواناي مصرفي متفاوت که بر حسب نياز انتخاب مي شوند.

نکات و يادگرفته هايم در اين چند صفحه نمي گنجد ولي اميد وارم بتوانم مطالب مفيد و سود مندي را روي صفحه کاغذ آورده باشم.


نگاهي ژرف به ساختار منبع تغذ يه

رده بندي منابع تغذيه

يک توليد کننده سيستم بايستي بتوانند مشخصات فني منبع تغذيه اي که در داخل سيستمهايش از آن استفاده ميکند را در اختيار شما قرار دهد. شما ميتوانيد اينگونه اطلاعات را در دفترچه راهنماي مرجع فني سيستم و يا بر روي بر چسبهائي که مستقيما بر روي منبع تغذيه نصب شده اند پيدا کنيد. توليد کنندگان منبه تغذيه نيز ميتوانند چنين اطلاعاتي را عرضه کنند. که اگر بتوانيد توليد کننده آن را شناسائي کرده و از طريق وب مستقيما با آنها ارتباط بر قرار نمائيد؛ارجحيت دارد. مشخصات ورودي ؛ بصورت ولتاژ و مشخصات خروجي به صورت آمپر در سطوح مختلف ولتاژ قيد ميشود .IBM سطح Wattage خروجي را با عنوان Wattage Specified Output گزارش مي دهد . اگر توليد کننده منبع تغذيه شما Wattage کلي را ذکر نکرده است؛ مي توانيد با استفاده از فرمول زير ؛ مقدار آمپر را به مقدار وات تبديل کنيد:

Amps×Wattage = Volt

براي مثال اگر يک مادر برد 6 آمپر از جريان 5+ ولت مصرف کند؛ بر اساس اين فرمول 30 وات مصرف خواهد داشت

مشخصات منبع تغذيه

علا وه بر خروجي برق؛ مشخصات متعدد ديگري در ايجاد يک منبع تغذيه با کيفيت بالا نقش دارند. ما در طول ساليان گذشته ؛ سيستمهاي متعددي داشته ايم . تجربه ما نشان مي دهد که اگر در اتاقي که چند سيستم در داخل آن مشغول بکار هستند يک مشکل برقي بروز کند؛ سيستمهائي که داراي منابع تغذيه اي با کيفيت و رده بنديهاي خروجي بالاتر؛ شانس بسيار بيشتري براي عدم مواجهه با اختلالات برقي دارند ؛ در حاليکه ساير سيستمها از کار مي افتند.

منابع تغذيه با کيفيت بالا به محافظت از سيستمهاي شما نيز کمک مي کنند.

منابع تغذيه محصول توليد کنند گان معتبر در صورت بر خورد با شرايط زير؛ آسيب نخواهد ديد:

- قطع کامل برق ؛ براي هر مد تي

- هر نوع اشکال برقي

- يک ضربه 200 ولتي به ورودي AC(براي مثال ؛ برخورد صا عقه)

منابع تغذيه مناسب ؛نشت جريان فوق العاده پائيني به Ground دارند (کمتر از 500 ميکرو آمپر ). اين ويژگي در زماني که پريز ديواري شما فاقد اتصال Ground باشد و يا اتصال آن به درستي انجام نشده باشد داراي اهميت زيادي است. همانطور که مي بينيد اين مشخصات بسيار سخت بوده و بطور قطع نما يا نگر يک منبع تغذيه با کيفيت هستند . مطمئن شويد که منبع تغذيه شما با اين مشخصات مطابقت دارد. شما مي توانيد از معيارهاي ديگري نيز براي ارزيابي يک منبع تغذيه استفاده کنيد. منبع تغذيه قطعه اي است که بسياري از کاربران در هنگام خريد يک PC؛ توجه زيادي به آن نمي کنند و به همين دليل بعضي از فروشندگان سيستم در مورد آن کوتاهي مي کنند. بطور کلي ؛ يک فروشنده با اختصاص پول بيشتر به حافظه اضافي و يا يک درايو ديسک سخت بزرگتر ؛ بهتر مي توان قيمت سيستم خود را افزايش دهد تا با نصب يک منبع تغذيه بهتر.

هنگام خريد يک کامپيوتر (ويا تعويض منبع تغذيه) بايستي تا حد امکان در مورد منبع تغذيه آن اطلا عات بدست آوريد. با اين وجود ؛ بسياري از مصرف کنندگان از وازه هاي عجيبي که در مشخصات يک منبع تغذيه نمونه قيد شود ؛ به وحشت مي افتند. در اينجا تعدادي از عمومي ترين پارامترهاي مو جود در برگه هاي مشخصات منابع تغذيه را به همراه مفهوم آنها مشاهده مي کنيد:J

(Mean Time Between Failures) MTBF و يا (Time To FailureMean)MTTF:

ميانگين زماني (محاسبه شده) بر حسب ساعت که انتظار مي رود منبع تغذيه در طول آن بدون مشکل کار کند. منابع تغذيه معمولا داراي رده بندي MTBF هستند(براي مثال 100000 ساعت و يا بيشتر) که آشکارا نتيجه يک آزمايش واقعي نيست. در واقع ؛ توليد کنندگان از استانداردهاي منتشر شده براي محاسبه نتايج بر اساس نرخ خطاي قطعات داخلي منبع تغذ يه استفاده مي کند.MTBF نشان داده شده براي منابع تغذيه غالبا شامل فشار کاري است که منبع تغذيه براي آن در نظر گرفته شده (بر خسب درصد) و درجه حرارت محيطي که آزمايشها در آن انجام شده ؛ است.

- دامنه ورودي (Imput Range يا دامنه عملياتي) دامنه ولتاژي که منبع تغذيه آماده پذيرش آن از منبع برق AC است . براي جريان AC 110 ولتي دامنه ورودي متداول بين 90 تا 135 ولت است . براي جريان 220 ولتي اين دامنه به 180 تا 270 ولت تغير مي کند.

- Peak Inrush Current: با لا ترين مقدار جريان کشيده شده توسط منبع تغذيه در يک لحظه معين بلا فاصله پس از روشن شدن آن که به صورت آمپر در يک ولتاژ خاص بيان مي شود هر چه اين جريان کمتر باشد سيستم شوک حرارتي کمتري را تجربه خواهد کرد

- Hold-Up Time : مدت زمان (بر حسب ميلي ثانيه) که يک منبع تغذيه مي تواند پس از قطع برق ورودي ؛ خروجي هاي خود را در دامنه ولتاژ خاصي نگه دارد اين ويژگي PC شما امکان مي دهد در صورت بروز AC ورودي ؛ بدون ريست شدن و يا بوت مجدد به کار خود ادامه دهد . براي منابع تغذيه امروزي مقادير 15 تا 30 ميلي ثانيه عمو ميت دارند؛ مقادير بالا تر ( طولا ني تر) بهتر هستند مشخصات ATX12V به حد اقل 17 ميلي ثانيه اشاره دارد .

- Transient Response : مدتي زماني ( بر حسب ميکرو ثانيه ) که يک منبع تغذيه براي برگرداندن خروجيهاي خود به دامنه ولتاژ خاص پس از يک تغير سريع در جريان خروجي به ان نياز دارد . به عبارت ديگر؛ مدت زماني که طول ميکشد تا سطح برق خروجي پس از آن که يکي از ابزارهاي داخل سيستم مصرف برق را آغاز و يا تمام مي کند تثبيت شود منابع تغذيه در فواصل زماني منظمي جريان مورد استفاده تو سط کامپيوتر را بر رسي مي کنند. زماني که يک ابزار در طول يکي از اين فواصل زماني مصرف برق خود را قطع مي کند (مثلا هتگامي که درايو فلا پي به چرخش موتور خود خاتمه مي دهد)؛ ممکن است منبع تغذ يه براي مدت کوتاهي ولتاژ زيادي را يه خروجي خود عرضه نمايد اين ولتاز اضافي Overshoot نا ميده مي شود و Trasient Response مدت زماني است که در طول آن ولتاژ به سطح مشخصي بر ميگرد. اين مسئله براي سيستم در حکم يک شوک است و مي تواند باعث بروز اشکال و يا از کار افتادن سيستم شود . Overshoot به عنوان مشکل مهمي که با منابع تغذيه سوئيچينگ همراه بوده ؛ در سالهاي اخير به طور قابل توجهي کاهش يافته است.Trasient Response گاهي به صورت فواصل زماني بيان مي شود و گاهي به صورت تغييرات خاصي در خروجي (براي مثال ؛ سطح توان خروجي تا زماني که خروجي تا 20 درصد تغيير کند در داخل حد تنظيم شده باقي مي ماند).

- Overvoltage Protection نقطه اوج خاصي را براي هر يک از خروجي ها مشخص ميکند که در آن ؛ منبع تغذيه آن خروجي را قطع مي کند. مقاد ير مي توانند بصورت درصد (مثل 120% براي3 /3ولت و 5 ولت ) و يا به صورت ولتاژ (مثل6 /4+ براي خروجي3 /3+ و 7 + ولت براي خروجي 5+) بيان شود .

- Maximum Load Current : بالا ترين مقدار جرياني ( بر حسب آمپر) که امکان تحويل بي خطر آن از طريق يک خروجي خاص وجود دارد. مقادير آن به صورت آمير آژها ي مشخصي براي هر يک از ولتاژ هاي خروجي بيان مي شوند.با اين مقادير شما نه تنها قادر به محاسبه کل مقدار؛ تواني خواهيذ بود که منبع تغذيه قادر به تا مين آن است؛ بلکه مي توانيد تعداد ابزارهايي که از آن ولتاژهاي مختلف استفاده کنند را محاسبه نمائيد

- Minimum Load Current : کمترين مقدار جرياني ( بر حسب آمپر) که بايستي از يک خروجي مشخص گرفته شود تا آن خروجي به کار خود ادامه دهد .اگر جريان کشيده شده از يک خروجي کمتر از مقدار حد اقل باشد ممکن است منبع تغذيه آسيب ببيند و يا اينکه به طور خودکار خاموش شود .

- Load Regulation : هنگامي که جريان کشيده شده از يک خروجي مشخص کاهش يافته و يا افزايش يابد؛ ولتاژ نيز تا حدودي تغير کرده و معمولا با افزايش جريان ؛ افزايش مي يابد Load Regulation تغير ولتاژ براي يک خروجي مشخص به صورت انتقال آن از حد اقل بار به حد اکثر بار (و يا بر عکس) است . مقاديري که بر حسب يک درصد /+ بيان مي شود ؛ معمولا از 1%- /+ تا 5% -/+ براي خروجي هاي +12V, +5V,+3.3V تغير مي کنند.

- Line Regulation : تغيرات بوجود آمده در ولتاژ خروجي هنگامي که ولتاژ AC ورودي از پايين ترين مقدار به بالا ترين مقدار در دامنه ورودي تغيير مي کند. يک منبع تغذيه بايستي بتواند هر

- ولتاژي در داخل دامنه ورودي خود را با يک تغيير 1% (يا کمتر) در خروجي خود اداره نما يد .

- Efficiecy:نسبت توان ورودي به توان خروجي که به صورت در صد بيان ميشود. در مورد منابع تغذيه امروزي ؛مقادير 65% تا 85% عموميت دارند. 15تا 35 در صد باقيمانده توان ورودي در طول فرايند تبديل AC\DC به گرما تبد يل مي شود . هر چند که کار ايي بالاتر به معني حرارت کمتر در داخل کامپيوتر (موضوع هميشه جوشايند)و صورت حسابهاي برق کمتري است؛اما اين مسئله نبايستي به بهاي دقت ؛ ثبات و ماندگاري منبع تغذيه تمام شود.

- AC Ripple ,Ripple & Noise,Ripple: متوسط ولتاژ تمام تاثيرات AC بر خروجيهاي منبع تغذيه ؛ که معمولا بصورت ميلي ولت Peak-to-Peak و يا در صد ولتاژ خروجي اسمي بيان مي

شود . هر چه اين مقدار کمتر باشد ؛ بهتر است. واحد هاي با کيفيت بالا معمولا داراي نسبت Ripple 1 درصدي (يا کمتر) هستند که اگر بر حسب ولت بيان شود 1% ولتاژ خروجي خواهد بود. درنتيجه ؛ براي خروجي 5+ ولت اين مقدار به05 /0و يا 50 ميلي ولت مي رسد.

تصحيح عامل توان

اخيرا کارائي خط برق و توليد موج هماهنگ منابع تغذيه PC مورد برسي قرار گرفته است . اين موضوع عموماتحت عنوان عامل توان تغذيه مورد برسي قرار مي گيرد. توجه به عامل توان فقط بخاطر تقويت کارائي برق نيست ؛ بلکه به خاطر کاهش در توليد Harmonics Back بر، روي خط برق نيز هست. بطور اخص استاندارهاي جديدي در بسياري از کشورهاي اروپائي اجباري شده اند که Harmonics را به کمتر از مقدار خاصي کاهش مي دهند . مدار مورد نياز براي اينکار،PFC (Factor CorrrctionPower ) ناميده مي شود.

عامل توان نشان مي دهد که بازده مصرف توان الکتريکي تا چه حدي است و بصورت عددي بين صفر و يک بيان مي شود. يک عامال توان بالا نشان مي دهد که توان الکتريکي بصورت کار آمدي مورد استفاده قرار گرفته است ، در حاليکه مقادير پائين آن نشاندهنده بکار گيري ضعف توان الکتريکي هستند. براي درک عامل توان، بايد نحوه استفاده از برق را درک کنيد .

معمولا دو نوع بار بر روي خطوط برق AC اعمال مي شود:

عيب يابي منبع تغذيه

عيب يابي منبع تغذيه اساسا به معني جدا كردن تغذيه در هنگام بروز اشكال در داخل كامژيوتر و در صورت نياز، تعويض منبع تغذيه است. توجه داشته باشيد كه به هيچ وجه توصيه نمي شود افراد غير متخصص اقدام به باز كردن يك منبع تغذيه براي تعمير آن ننمايند زيرا جريان الكتريكي بسيار خطر ناكي در آن وجود دارد. حتي زمانيكه منبع تغذيه را از برق جدا مي كنيد، مي تواند جريان بالاي بسيار خطر ناكي را در خود نگهدارد وبه همين دليل بايستي پيش از سرويس آن را همانند يك مانيتور تخليه (Discharge) كنيد. اينگونه تعميرات داخلي در مضمون اين مقاله نمي گنجند تا زمانيكه تكنسين نمي داند چه كاري انجام مي دهد، توصيه نمي شود

نشانه هاي بسياري باعث مي شوند كه ما به نقص منبع تغذيه در يك سيستم مشكوك شويم . گاهي اوقات تكنسينهاي بي تجربه قادر به مشاهده اين مسئله نيستند زيرا در بعضي از موارد،ارتباط اندكي بين نشانه ها و عامل اصلي (منبع تغذيه) وجود دارد.

براي مثال، در بسياري از موارد يك پيغام خطاي Parity Check مي تواند مشخص كننده اشكالي در منبع تغذيه باشد. ممكن است اين موضوع براي شما عجيب به نظر برسد،زيرا اين پيغام مشخصا به اشكالي در حافظه اشاره دارد. ارتباط اين دو موضوع با يكديگر در اين است كه منبع تغذيه برق مورد نياز حافظه را فراهم مي كند و حافظه اي با تغذيه نا مناسب، عملكرد صحيحي نخواهد داشت.

اينكه چه موقع اين اشكال به منبع تغذيه مربوط مي شود و چه موقع به خود حافظه، به كمي تجربه نياز دارد. يكي از كليد هاي راهنما، تكرار پذ يري اين مشكل است. اگر پيغام Parity Ceck (و يا مشكل ديگري) مكررا ظاهر شده و همان موقعيت از حافظه را شناسائي مي كند، بايد به حافظه هاي خود در مورد اين اشكال ظنين باشيد. با اين حال، اگر مشكل اتفاقي به نظر مي رسد و يا اينكه به نظر مي رسد موقعيت خطاي ذكر شده در پيغام تصادفي است، مي توانيد منبع تغذيه خود را متهم كنيد. در ادامه، ليستي از مشكلات PC را مشاهده خواهيد كردكه غالبا با منبع تغذيه ارتباط دارند:

- هر گونه اشكال و يا قفل شدن سيستم در هنگام روشن شدن و يا راه اندازي

- بوت شدن خود بخود دستگاه و يا قفل شدن متناوب آن در حين عملكرد عادي

- خطاي متناوب Parity Check و يا هر خطاي دگري كه به حافظه مربوط مي شود

- از كار افتادن همزمان مو تورهاي ديسك سخت وپنكه ها(قطع v12+)

- داغ شدن دستگاه بخاطر از كار افتادن پنكه ها

- شوك هاي الكتريكي در هنگام تماس با كيس و يا اتصالات كامپيوتر

- تخليه الكتريسيته ساكن بسيار اندك كه باعث توقف عملكرد سيستم مي شود در واقع، تقريبا تمام مشكلات متناوب سيستم مي تواند با منبع تغذيه آن ارتباط داشته باشد. ما هميشه در هنگام مواجه شدن با عملكرد بي ثباط سيستم،به منبع تغذيه مشكوك مي شويم. در عين حال، نشانه هاي نسبتا آشكار زير بعنوان يك علت مستقيما به منبع تغذيه اشاره دارند:

- سيستم به طور كامل از كار افتاده است

- دود

- فيوز هاي از كار افتاده در مدار

اگر به وجود اشكالي در منبع تغذيه مشكوك هستيد، بعضي از سنجشهاي ساده و آزمايشهاي حرفه اي تري كه در اين بخش به آنها اشاره مي شود مي توانند به شما در تعيين بروز اشكال در منبع تغذيه كمك مي كند . از آنجائيكه اين ارزيابيها برخي از مشكلات متناوب را تشخيص نمي دهند، ممكن است مجبور باشيد براي يك ارزيابي بلند مدت از يك منبع تغذيه يدكي استفاده كنيد. اگر با نصب منبع تغذيه يدكي كه از سلامت آن اطمينان داريد مشكلات و نشانه ها نا پديد شدند، منبع مشكاتشان را پيدا كرده ايد.

در ادامه، دستور العمل ساده اي را مشاهده مي كنيد كه د يافتن مشكلات متداول مرتبط با منبع تغذيه به شما كمك خواهند كرد:

1- ورودي برق AC را بررسي كنيد. مطمئن شويد كه كابل بطور محكم درپريز يرق ديواري و اتصال منبع تغذيه قرار گرفته است. يك كابل ديگر را امتحان كنيد.

2- اتصال برق DC را امتحان كنيد. مطمئن شويد كه اتصالات برق مادر برد و ديسك درايو ها در جاي خود محكم شده اند و كاملا تماس بر قراركرده اند . به دنبال پيچهاي شل بگرديد.

3- خروجيهاي برق DC را امتحان كنيد. از يك مولتي متر ديجيتال براي يرسي صحت ولتاژهاي خروجي استفاده كنيد. اگر مقدار آنها پائينتر از مشخصات لازم است، منبع تغذيه را تعويض كنيد.

4- تجهيزات نصب شده را برسي كنيد. تمام بردها و ديسك درايوها را جدا كرده و سيستم را مجددا آزمايش كنيد. اگر سيستم به تنهائي كار مي كند، تجهيزات را يكي يكي به آن اضافه كنيد تا زمانيكه مشكل مجددا ظاهر شود. احتمالا آخرين ابزاري كه به آن اضافه كرده ايد مشكلي دارد.

بسياري از انواع نشانه ها مي توانند به اشكالي در منبع تغذيه ارتباط داشته باشند. از آنجائيكه منبع تغذيه (هانطور كه از نام آن پيدا است) تمام قطعات ديگر در يك سيستم را تغذيه مي كند، هر چيزي از مشكلات ديسكت درايوها گرفته تا مشكلات حافظه و مشكلات مادربرد مي تواند بعنوان يك عامل ريشه اي به منبع تغذيه اي به منبع تغذيه مربوط باشد.